عفونت لثه کودکان؛ راهنمای والدین برای کنترل التهاب و درد

عفونت لثه کودکان یکی از مشکلات شایع دهان و دندان در سنین پایین است که می‌تواند با علائمی مانند قرمزی، تورم، خونریزی و درد لثه همراه باشد. این مشکل اغلب به دلیل بهداشت ضعیف دهان، تغذیه نامناسب یا ابتلا به بیماری‌های ویروسی و باکتریایی ایجاد می‌شود. اگر عفونت لثه به‌موقع تشخیص داده نشود، ممکن است منجر به آسیب به دندان‌های شیری و دائمی شود. درمان به‌موقع و مراقبت‌های منظم می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند. در این مقاله به دلایل اصلی، علائم و روش‌های موثر درمان عفونت لثه در کودکان می‌پردازیم.

عفونت لثه چیست؟

عفونت لثه نوعی التهاب یا عفونت باکتریایی در بافت‌های نرم اطراف دندان است که معمولاً با علائمی مانند قرمزی، تورم، خونریزی و درد لثه همراه است. علت عفونت لثه در بچه ها می‌تواند به دلیل تجمع پلاک، بهداشت نامناسب دهان یا ضعف سیستم ایمنی بروز کند. در صورت عدم درمان، عفونت لثه ممکن است به بافت‌های عمیق‌تر آسیب زده و باعث لق شدن دندان‌ها یا بیماری‌های شدیدتر لثه شود. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، کلید پیشگیری از عوارض آن است.

علائم عفونت لثه کودکان

علائم عفونت لثه کودکان معمولاً به شکل‌های زیر ظاهر می‌شود:

• خونریزی هنگام مسواک زدن یا غذا خوردن اغلب در مراحل اولیه عفونت دیده می‌شود.
• بوی بد دهان حتی پس از مسواک زدن باقی می‌ماند و نشانه وجود باکتری است.
• وجود ترشح یا لثه چرکی در کودک در موارد پیشرفته عفونت مشاهده می‌شود.
• قرمزی و تورم لثه‌ها نشانه اولیه التهاب است که باید جدی گرفته شود.
• درد یا حساسیت در لثه باعث ناراحتی کودک هنگام جویدن می‌شود.
• تب و بی‌قراری کودک گاهی در مراحل شدیدتر بروز می‌کند.

علت عفونت لثه در کودکان

عفونت لثه در کودکان می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. برخی از علل رایج عفونت لثه در کودکان عبارتند از:

• بهداشت ضعیف دهان و دندان: عدم مسواک زدن یا استفاده نکردن از نخ دندان باعث تجمع باکتری‌ها و ایجاد التهاب و خونریزی لثه در کودکان می‌شود.
• مصرف زیاد شیرینی و تنقلات قندی: مواد قندی رشد باکتری‌ها را افزایش داده و زمینه‌ساز التهاب و عفونت لثه می‌شوند.
• تجمع پلاک و جرم دندانی: پلاک‌های باکتریایی درمان‌ نشده به مرور باعث تحلیل لثه کودکان و بروز عفونت می‌شوند.
• کمبود ویتامین‌ها مانند ویتامین C: کمبود این ویتامین می‌تواند منجر به ضعف بافت لثه و افزایش خطر عفونت شود.
• تغییرات هورمونی در دوران رشد: نوسانات هورمونی در سنین رشد می‌تواند حساسیت و التهاب لثه را بیشتر کند.

روش های درمان عفونت لثه کودکان

روش‌های درمان عفونت لثه کودکان می‌توانند شامل اقدامات دارویی و مراقبتی مختلف باشند. در ادامه، به برخی از این روش‌ها اشاره می‌کنیم:

1. شربت برای عفونت لثه کودکان

برای درمان عفونت لثه کودکان، برخی شربت‌های مخصوص ممکن است توسط پزشک تجویز شوند. این شربت‌ها معمولاً حاوی آنتی‌بیوتیک‌ها یا مواد ضدعفونی‌کننده‌ای هستند که به کاهش التهاب لثه در کودکان و از بین بردن باکتری‌های عامل عفونت کمک می‌کنند. در ادامه به برخی از شربت‌های رایج اشاره می‌کنیم:

• شربت کلیندامایسین: در صورت عدم واکنش به آنتی‌بیوتیک‌های معمول، شربت کلیندامایسین ممکن است برای درمان عفونت‌های لثه کودک تجویز شود. این داروی عفونت لثه کودک به‌ویژه برای درمان عفونت‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک‌های دیگر موثر است.
• شربت آموکسی‌سیلین: آموکسی‌سیلین یکی از آنتی‌بیوتیک‌های رایج است که برای درمان عفونت‌های باکتریایی در کودکان، از جمله عفونت لثه، استفاده می‌شود. این شربت معمولاً توسط پزشک تجویز می‌شود و باید طبق دستور پزشک مصرف گردد.
• شربت‌های ضدعفونی‌کننده: برخی از شربت‌ها برای شستشو و ضدعفونی لثه‌ها و دهان کودک وجود دارند که می‌توانند به کاهش التهاب و بهبود وضعیت لثه کمک کنند. این شربت‌ها معمولاً حاوی مواد آنتی‌سپتیک ملایم هستند.

برای تجویز شربت مناسب، مهم است که ابتدا با پزشک یا دندانپزشک مشورت کنید تا داروی صحیح بر اساس وضعیت کودک انتخاب شود.

2. بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت لثه کودکان

انتخاب آنتی‌بیوتیک و چرک خشک کن قوی برای عفونت لثه بستگی به نوع و شدت عفونت دارد. در ادامه به برخی از آنتی‌بیوتیک‌های رایج و موثر که معمولاً برای درمان عفونت لثه در کودکان تجویز می‌شوند اشاره می‌کنیم:

• آموکسی‌سیلین: آموکسی‌سیلین یکی از آنتی‌بیوتیک‌های اولیه است که برای درمان عفونت‌ و کیست لثه در کودکان تجویز می‌شود. این دارو معمولاً برای عفونت‌های باکتریایی معمولی، از جمله عفونت‌های لثه، موثر است و به‌طور گسترده برای کودکان استفاده می‌شود.
• کلیندامایسین: در صورتی که کودک به آموکسی‌سیلین پاسخ ندهد یا آلرژی به پنی‌سیلین داشته باشد، کلیندامایسین به‌عنوان یک گزینه جایگزین در نظر گرفته می‌شود. این دارو برای درمان عفونت‌های باکتریایی مقاوم به پنی‌سیلین موثر است.
• مترونیدازول: این آنتی‌بیوتیک معمولاً به‌تنهایی یا همراه با آموکسی‌سیلین برای درمان عفونت‌های شدیدتر لثه تجویز می‌شود و به‌ویژه برای عفونت‌های مرتبط با باکتری‌های بی‌هوازی مفید است.
• آزیترومایسین: برای کودکان مبتلا به آلرژی به پنی‌سیلین، آزیترومایسین ممکن است یک جایگزین موثر باشد. این دارو به درمان عفونت‌های باکتریایی از جمله عفونت‌های لثه کمک می‌کند.

تجویز آنتی‌بیوتیک باید توسط پزشک یا دندانپزشک انجام شود و مصرف آن باید طبق دستور پزشک باشد. به‌منظور جلوگیری از مقاومت دارویی، آنتی‌بیوتیک‌ها باید به‌طور کامل و بدون قطع کردن درمان مصرف شوند.

درمان عفونت لثه کودکان در خانه

درمان عفونت لثه کودکان در خانه می‌تواند با انجام برخی اقدامات ساده آغاز شود. یکی از موثرترین روش‌ها شستشوی دهان کودک با آب نمک ولرم است که به کاهش التهاب و از بین بردن باکتری‌ها کمک می‌کند. همچنین، مسواک زدن ملایم با مسواک نرم و استفاده از خمیردندان مناسب برای کودکان می‌تواند از تجمع پلاک دندانی جلوگیری کرده و به بهبود وضعیت لثه‌ها کمک کند. استفاده از گیاهانی مانند مریم‌گلی یا بابونه به‌صورت جوشانده برای شستشوی دهان نیز جزء درمان عفونت لثه کودکان در طب سنتی است. در کنار این موارد، جلوگیری از مصرف شیرینی‌جات و غذاهای قندی و رعایت تغذیه سالم می‌تواند نقش موثری در درمان عفونت داشته باشد. در صورتی که علائم شدیدتر شدند، مراجعه به دندان‌پزشک ضروری است.

چگونه از عفونت لثه در کودکان پیشگیری کنیم؟

در ادامه، روش‌های پیشگیری از عفونت لثه در کودکان شرح داده شده اند:

• مسواک زدن منظم: مسواک زدن حداقل دو بار در روز با مسواک نرم و خمیردندان مناسب کودک به جلوگیری از تجمع پلاک کمک می‌کند.
• استفاده از آب‌ نمک برای شستشوی دهان: شستشوی دهان با آب نمک می‌تواند به کاهش التهاب و جلوگیری از عفونت کمک کند.
• مراجعه منظم به دندانپزشک: معاینات دوره‌ای دندانپزشکی می‌تواند مشکلات لثه را در مراحل اولیه شناسایی و درمان کند.
• رژیم غذایی متعادل: مصرف غذاهای سالم و کاهش شیرینی‌جات و خوراکی‌های قندی از عوامل موثر در پیشگیری است.
• آموزش به کودک: آموزش روش صحیح مسواک زدن و رعایت بهداشت دهان از سنین پایین به عادت سالم تبدیل می‌شود.
• استفاده از نخ دندان: نخ دندان کشیدن به پاکسازی فضاهای بین دندان‌ها و جلوگیری از تجمع باکتری‌ها کمک می‌کند.

سوالات متداول درباره عفونت لثه کودکان

1. برای عفونت لثه چی بخوریم؟

برای کمک به درمان عفونت لثه در کودکان، غذاهایی نرم و غیر تحریک‌کننده مانند سوپ‌های ولرم، میوه‌های نرم (مانند موز) و ماست توصیه می‌شود. همچنین نوشیدن مقدار زیادی آب به حفظ رطوبت دهان و کاهش التهاب کمک می‌کند.

2. آیا عفونت لثه در کودکان خطرناک است؟

اگر عفونت لثه در کودکان درمان نشود، می‌تواند به مشکلات جدی‌تری مانند آسیب به دندان‌های شیری، درد شدید و حتی گسترش عفونت به سایر نواحی دهان و بدن منجر شود. بنابراین، درمان سریع و به موقع ضروری است.

3. آیا می‌توان از دهان‌شویه برای کودک استفاده کرد؟

استفاده از دهان‌شویه‌های مخصوص کودکان که فاقد الکل و مواد شیمیایی مضر هستند، می‌تواند مفید باشد. این دهان‌شویه‌ها به کاهش باکتری‌ها و التهاب کمک می‌کنند؛ اما قبل از استفاده باید با پزشک مشورت شود.

4. زردچوبه برای عفونت لثه کودکان خوبه؟

زردچوبه به دلیل خاصیت ضد التهابی و ضد باکتریایی می‌تواند در کاهش التهاب و عفونت لثه مفید باشد؛ اما باید از مقدار کم و به‌صورت رقیق‌شده استفاده کرد تا از تحریک لثه جلوگیری شود.

5. عفونت لثه در دوران دندان درآوردن طبیعی است؟

بله، در دوران دندان درآوردن، لثه‌ها ممکن است ملتهب و حساس شوند که می‌تواند باعث عفونت شود. این شرایط معمولاً موقتی است؛ اما در صورت شدید شدن باید به پزشک مراجعه کرد.

6. کدام کودکان بیشتر در معرض ابتلا به عفونت لثه هستند؟

کودکان با بهداشت دهان ضعیف، رژیم غذایی پر از قند یا افرادی که به بیماری‌هایی مانند دیابت یا مشکلات سیستم ایمنی مبتلا هستند، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت لثه قرار دارند.

جمع‌ بندی؛ مدیریت عفونت لثه در کودکان

درمان عفونت لثه کودک باید به‌طور سریع و موثر انجام شود تا از پیشرفت عفونت جلوگیری شود. رعایت بهداشت دهان و دندان از جمله مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان برای پیشگیری از عفونت لثه در کودکان ضروری است. در صورت بروز عفونت، مراجعه به دندانپزشک برای تجویز درمان مناسب مانند آنتی‌بیوتیک یا شستشوهای خاص بسیار اهمیت دارد. همچنین تغذیه مناسب و اجتناب از مصرف خوراکی‌های شیرین می‌تواند به کاهش ریسک عفونت لثه در کودکان کمک کند.

• آبسه و عفونت دندان و لثه در کودک
  تاریخ انتشار : 1402-05-31تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• خونریزی لثه در کودکان نشانه چیست؟ بررسی علل و روش های درمان
  تاریخ انتشار : 1403-12-26تاریخ بروز رسانی : 1403-12-27


• تحلیل یا پسروی لثه در اطفال؛ علت و علائم، تشخیص و درمان
  تاریخ انتشار : 1402-09-15تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• روشهای درمان بیماری ها و مشکلات لثه کودکان
  تاریخ انتشار : 1402-09-18تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• علت التهاب، قرمزی و تورم لثه در کودکان (ژینژیویت)
  تاریخ انتشار : 1402-09-23تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20